Start

- Details
- Geschreven door: Wout Schiphorst
In Nederland mogen accountantskantoren geen advies geven aan organisaties van openbaar belang als zij daar ook de jaarrekeningcontrole uitvoeren (Autoriteit Financiële Markten, 2018). Eind mei 2022 werd bekend dat accountantskantoor EY voornemens is om zijn controlepraktijk helemaal af te splitsen van de adviestak (Pols, 2022). Die plannen sluiten aan bij een eerder voorstel van de Europese Commissie (Barnier, 2010) en oproepen van wetenschappers (Bazerman en anderen, 2002; Bazerman en Moore, 2011). In dit artikel worden de belangrijkste argumenten voor en tegen het leveren van adviesdiensten door accountants tegenover elkaar gezet, worden de belangrijkste resultaten uit eerder onderzoek gepresenteerd en wordt tot slot een conclusie getrokken.

- Details
- Geschreven door: Wout Schiphorst
Om de auditkwaliteit te waarborgen spelen niet alleen de externe accountant en de geauditeerde een rol. Er is een derde speler: de auditcommissie. Dit gremium is in de jaren zeventig op vrijwillige basis ontstaan (vgl. Goldman en Barlev, 1974), maar is tegenwoordig verplicht voor organisaties van openbaar belang.1 In dit artikel wordt ingegaan op de vragen wat een auditcommissie in relatie tot auditkwaliteit doet en hoe effectief dat is.

- Details
- Geschreven door: Wout Schiphorst
De markt voor de jaarrekeningcontrole voor beursgenoteerde ondernemingen wordt gedomineerd door vier grote accountantskantoren (Vourc’h en Morand, 2011). Het blijkt lastig voor andere kantoren om tot die markt toe te treden. Sterker nog, in Nederland hebben recent enkele middelgrote kantoren hun vergunning om organisaties van openbaar belang te controleren juist teruggegeven (Polman, 2019). Er is veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het effect van de grootte van het accountantskantoor op auditkwaliteit en onafhankelijkheid. In dit artikel worden enkele belangrijke uitkomsten uit die onderzoeken gepresenteerd.

- Details
- Geschreven door: Wout Schiphorst
Oordeelsvorming behoort tot de kern van het auditvak. Oordeelsvorming is nodig om een conclusie over de mate van beheersing te kunnen trekken en om zekerheid te kunnen geven. Niet voor niets wordt objectiviteit in de beroepsregels als een fundamenteel principe beschouwd (IFAC, 2018). Toch gaat het niet altijd goed met die oordeelsvorming. Zo vond de Autoriteit Financiële Markten in 2010 dat ’externe accountants in teveel controles hun oordeel op ontoereikende controle-informatie baseren en bovendien een onvoldoende professioneel-kritische instelling’ hebben (AFM, 2010). De Stuurgroep Publiek Belang constateerde, op basis van een gezamenlijke oorzakenanalyse door de vier grote accountantskantoren, dat accountants over een ’professioneel-kritische houding en kritische oordeelsvorming’ moeten beschikken; wordt daar niet aan voldaan, dan kan de controlekwaliteit in het geding zijn (Stuurgroep Publiek Belang, 2018). Maar wat is dat eigenlijk: professioneel-kritisch? In dit artikel gaan we nader in op de begrippen oordeelsvorming en scepticisme, wat daarover in de wetenschappelijke literatuur over bekend is en hoe auditors die inzichten in de praktijk kunnen brengen.